قصه باف: صدف سرداری رفسنجانی در روزنامه پیام ما نوشت؛ اسباببازی در ایران، تاریخی کهن دارد و بیشتر بهصورت صنایعدستی تولید میشد؛ چراکه بازیها در مراسمهای مختلف و روابط اجتماعی نقش داشتهاند. بنابراین، اگرچه نتوان برای آن در ایران خط سیری منطقی تعریف کرد، اما میتوان گفت که برآمده از فرهنگ بومی است.
ازآنجاکه اسباببازی بهعنوان یک محصول فرهنگی میتواند بر زندگی کودکان و نوجوانان تأثیر مهمی داشته باشد، شناخت تاریخچۀ آن و آشنایی کودکان با این میراث تاریخی حائز اهمیت است. شنبهٔ هفتهٔ جاری موزۀ اسباببازی در تهران بازگشایی شد. اقدامی که میتواند راهی نو برای تحقق چنین هدفی باشد.
«آزاده بیات»، مدیر موزه اسباببازی، دربارهٔ راهاندازی این موزه به «پیام ما» میگوید: «این موزه، تاریخ اسباببازی را معرفی میکند که هم شامل اسباببازیهای کهن ایران و دیگر کشورها است و هم اسباببازیهای دورۀ صنعتی را دربرمیگیرد که در سایر کشورها بیشتر است. از دوران معاصر ایران بر حوزۀ اسباببازیهای صنعتی کار نشده، اما بازیهای ایران معرفی شدهاند. همچنین بعضی از بازیهای کهن ایران نمونهسازی شدهاند تا کودکان با این دورۀ تاریخی اسباببازی آشنا شوند.»
بهگفتۀ او، در این موزه قصههایی از خلق یک اسباببازی روایت میشود که چطور یک ایده تبدیل به اسباببازی شده و توسعه پیدا کرده است.
بخش دیگری از این موزه، بخشِ تعاملی است که از طریق آن مخاطب پیوند عمیقتری با اجزای موزه پیدا میکند: «در این بخش بچهها میتوانند با بعضی از نمونههایی که در ویترینها میبینند، تعامل و بازی کنند.» بخش دیگر شامل یک فروشگاه است: «اسباببازیهای این فروشگاه انتخابشده هستند و سعی میکنیم اکثراً نمونههایی باشند که کودکان در خود موزه میبینند.»
بهگفتهٔ «بیات» حدود دو هزار قطعه طی ۱۵ سال در این مجموعه جمعآوری شده است. او در پاسخ به این سؤال که چطور چنین موزههایی کمک میکند تا کودکان با میراث تاریخی و گذشته اسباببازی آشنا شوند، میگوید: «بیشترین چیزی که مایل هستیم در این موزه اتفاق بیفتد، درگیر کردن کودکان با فرایند ساخت و طراحی یک اسباببازی است.
زمانی که قصهٔ تبدیل شدن یک ایده به یک محصول را میشنوند، میتواند برایشان مهیج باشد و کودکان را ترغیب کند که چنین اتفاقی را خودشان هم رقم بزنند. میخواهیم این جریان را به کارگاههای آموزشی وصل کنیم تا خودشان تجربۀ ساخت یک اسباببازی را داشته باشند و طرح و ایدهشان را اجرا کنند.»
از نظر بیات این موضوع میتواند کمک کند کودکان با روش تبدیل ایدهها به یک اثر تولیدی آشنا شوند. ایجاد تفکر عملیاتی دربارۀ ایدهها یکی دیگر از نتایجی است که بهگفتهٔ مدیر موزهٔ اسباببازی میتواند برای مخاطبان خردسال اتفاق بیفتد.
او دربارۀ چالشهای راهاندازی این موزه توضیح میدهد: «چالش اصلی، موضوع حمایت و هزینهها بود که با هزینۀ کاملاً شخصی راهاندازی شده است. وزارت میراثفرهنگی فقط مجوز داده و هیچگونه حمایت دیگری انجام نشد. ما یک مجموعۀ خصوصی هستیم و در حوزۀ گردشگری تهران کار میکنیم و تنها حمایتی که شهرداری میتواند از ما داشته باشد نصب یک تابلوی راهنما برای عابران است. اما زمانی که از شهرداری تقاضا کردم که یک تابلو راهنما ابتدای کوچه نصب شود، گفتند هزینه را خودمان باید پرداخت کنیم.»
بهعقیدۀ بیات، حضور بخش خصوصی در صنعت گردشگری میتواند بسیار مؤثر باشد: «همین حمایتهای کوچکی هم که از ما شده، از سوی بخش خصوصی بوده و نیاز است بستری آماده شود که بخش خصوصی بداند موزه چه خدماتی برای آنها میتواند داشته باشد و آنها چه نوع حمایتهایی میتوانند از ما داشته باشند.»
علاقهمندان میتوانند با مراجعه به نشانی خیابان حافظ، خیابان نوفللوشاتو، کوچه لولاگر، پلاک ۸، واحد یک و بازدید از موزهٔ اسباببازی، ساعتی کودکی کنند.
اولین دیدگاه را شما ثبت کنید